مسلم بیگی؛ محمود وطن خواه؛ مصطفی فغانی
چکیده
در این تحقیق از 1802 رکورد طول عمر میش، جمع‌آوری‌شده در سال‌های 1367 تا 1389 از گلة ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری واقع در استان چهارمحال و بختیاری، برای برآورد روندهای ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی صفت طول عمر استفاده شد. به منظور برآورد ارزش اصلاحی طول عمر اقتصادی میش‌ها از روش حداکثر درست‌نمایی محدودشده و تجزیة تک‌صفتی ...
بیشتر
در این تحقیق از 1802 رکورد طول عمر میش، جمع‌آوری‌شده در سال‌های 1367 تا 1389 از گلة ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری واقع در استان چهارمحال و بختیاری، برای برآورد روندهای ژنتیکی، محیطی و فنوتیپی صفت طول عمر استفاده شد. به منظور برآورد ارزش اصلاحی طول عمر اقتصادی میش‌ها از روش حداکثر درست‌نمایی محدودشده و تجزیة تک‌صفتی مدل حیوانی استفاده شد. بهترین پیشبینی نااریب خطی از ارزشهای اصلاحی میش‌ها و روند ژنتیکی بهصورت تابعیت میانگین ارزشهای اصلاحی از سال تولد برآورد شد. روندهای محیطی و فنوتیپی نیز بهصورت تابعیت انحرافات محیطی و فنوتیپی (انحرافات مقادیر فنوتیپی از میانگین کل) از سال تولد میش‌ها برآورد شد. نتایج این تحقیق نشان داد که روند ژنتیکی طول عمر اقتصادی مثبت (033/0 روز) و غیرمعنادار از صفر بود. روندهای محیطی و فنوتیپی طول عمر اقتصادی معادل81/27- و 78/27- روز و معنادار از صفر بودند (05/0P<). در نتیجه انتخاب برای صفات رشد در گلة مورد بررسی به تغییرات قابل ملاحظة ژنتیکی برای صفت طول عمر اقتصادی میش‌های این نژاد منجر نشده است و با اصلاح شرایط محیطی میتوان از روند فنوتیپی منفی جلوگیری کرد.
محمود وطن خواه
چکیده
در این پژوهش از رکوردهای طول عمر و زنده مانی تعداد 6800 رأس بره، حاصل از 263 رأس قوچ و 1839 رأس میش، مربوط به گله ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری (ایستگاه شولی) واقع در شهرکرد، جمع آوری شده طی سال های 1368 تا 1388 استفاده گردید. داده ها با استفاده از مدل های خطی و نسبت خطر با تابع ویبول تجزیه شدند. این مدل ها شامل اثر عوامل غیر ژنتیکی ...
بیشتر
در این پژوهش از رکوردهای طول عمر و زنده مانی تعداد 6800 رأس بره، حاصل از 263 رأس قوچ و 1839 رأس میش، مربوط به گله ایستگاه پرورش و اصلاح نژاد گوسفند لری بختیاری (ایستگاه شولی) واقع در شهرکرد، جمع آوری شده طی سال های 1368 تا 1388 استفاده گردید. داده ها با استفاده از مدل های خطی و نسبت خطر با تابع ویبول تجزیه شدند. این مدل ها شامل اثر عوامل غیر ژنتیکی سال و ماه تولد بره، جنس بره، نوع تولد، سن مادر و متغیر کمکی وزن تولد بره ها به صورت درجه دوم بودند. نتایج نشان داد که میانگین کل طول عمر و میزان زنده مانی تجمعی بره ها از تولد تا سن یک سالگی به ترتیب 6/301 روز و 68/78 درصد بودند. اثر عوامل غیر ژنتیکی حاصل از مدل های خطی و نسبت خطر با تابع ویبول بر زنده مانی یکسان بودند. اثر عوامل سال و ماه تولد بره، جنس بره و متغیر کمکی وزن تولد بره ها به صورت درجه دوم معنی دار (05/0P) بودند. میزان زنده مانی و نسبت خطر بره های متولد شده در ماه های اول و دوم (بهمن و اسفند) به ترتیب بالاتر و پایین تر از بره های متولد شده در ماه سوم (فروردین) بود. بره های نر میزان زنده مانی کمتر و نسبت خطر بیشتری در مقایسه با بره های ماده داشتند. بره های دارای وزن تولد متوسط، زنده مانی بیشتر و نسبت خطر کمتری داشتند. اگر چه ظاهراً بره های متولد شده از مادران جوان تر و پیرتر دارای زنده مانی کمتر و نسبت خطر بیشتری بودند، ولی با مادران میان سال تفاوت معنی داری نداشتند. بره های دوقلو زندمانی کمتر و نسبت خطر بیشتری از بره های تک قلو داشتند ولی اختلاف بین آن ها معنی دار نبود. بر این اساس مطالعه اثر عوامل غیر ژنتیکی بر زنده مانی بره ها تا سن یک سالگی حاصل از مدل های خطی و غیر خطی یکسان بوده و برای افزایش زنده مانی از طریق تصحیح عوامل غیر ژنتیکی می توان از نتایج حاصل از مدل های خطی یا غیر خطی استفاده نمود.
محمود وطن خواه؛ مهراب فرجی؛ علی اکبر قره داغی؛ علیرضا آقاشاهی
چکیده
در این مطالعه به منظور برآورد فرصت های اقتصادی هر راس گاو در گاوداری های کوچک از تعداد 495 واحد گاوداری در 52 روستای شهرستان های مختلف استان چهار محال و بختیاری شامل 1321 راس گاو مولد و 2811 راس کل گله طی زمستان 1388 تا تابستان 1389 استفاده شد. نحوه جمع آوری داده ها به صورت پرسش نامه ای و استفاده از اطلاعات یک سال گذشته گاودار، رکوردهای یاداشت شده، ...
بیشتر
در این مطالعه به منظور برآورد فرصت های اقتصادی هر راس گاو در گاوداری های کوچک از تعداد 495 واحد گاوداری در 52 روستای شهرستان های مختلف استان چهار محال و بختیاری شامل 1321 راس گاو مولد و 2811 راس کل گله طی زمستان 1388 تا تابستان 1389 استفاده شد. نحوه جمع آوری داده ها به صورت پرسش نامه ای و استفاده از اطلاعات یک سال گذشته گاودار، رکوردهای یاداشت شده، رکوردگیری مستقیم و مصاحبه با گاودار بود. با استفاده از منابع درآمد و هزینه برای هر گله تعداد 5 فرصت اقتصادی محاسبه شد. فرصت اقتصادی، مقدار درآمد اضافی است که اگر گاوداران بتوانند شاخص های بهره وری مختلف را تا حد اهداف قابل دسترس ارتقاء بدهند، عاید آن ها خواهد شد. میانگین کل شاخص ها به صورت 99/6 درصد برای متوسط تلفات گوساله، 07/30 ماه برای متوسط سن در اولین گوساله زایی، 77/15 ماه برای متوسط فاصله گوساله زایی، 93/335 روز برای متوسط طول دوره شیردهی و 30/13 کیلوگرم برای متوسط تولید شیر روزانه هر راس گاو و اهداف قابل دسترس به ترتیب 85/3 درصد، 29 ماه، 15 ماه، 376 روز و 18 کیلوگرم بودند. مجموع فرصت های اقتصادی برآورد شده معادل 10523 هزار ریال به ازای هر راس گاو در سال به ترتیب اولویت شامل 5769 هزار ریال (22/57 درصد از کل) برای متوسط شیر تولیدی روزانه هر راس گاو، 1630 هزار ریال (06/23 درصد از کل) برای متوسط طول دوره شیردهی، 1586 هزار ریال (68/12 درصد از کل) برای متوسط سن در اولین گوساله زایی، 169 هزار ریال (46/5 درصد از کل) برای متوسط فاصله گوساله زایی و 180 هزار ریال (58/1 درصد از کل) برای متوسط تلفات گوساله بودند. تنوع قابل ملاحظه ای برای فرصت های اقتصادی پنج گانه، درصد آن ها از کل و مجموع فرصت های اقتصادی در مناطق مختلف استان، فصول مختلف و همچنین نژادهای متفاوت وجود داشت. بنابراین، افزایش متوسط تولید شیر روزانه هر راس گاو و طول دوره شیردهی و همچنین کاهش متوسط سن در اولین گوساله زایی و فاصله گوساله زایی در افزایش سودآوری و بهره وری موثر هستند.
محمدرضا بختیاری زاده؛ محمد مرادی شهربابک؛ حسین مرادی شهربابک؛ محمود وطن خواه
چکیده
به منظور بررسی ارتباط 11 صفت وزن زنده، طول بدن حیوان، محیط دور بدن، قد حیوان، عرض وسط دنبه، عرض پایین دنبه، عرض بالای دنبه، طول دنبه، طول شکاف دنبه، عمق دنبه و محیط دور دنبه با صفت وزن دنبه از اطلاعات 731 راس گوسفندان لری بختیاری و با هدف از بین بردن مشکل هم‌راستایی چندگانه، از روش‌های تحلیل مولفه‌های اصلی و حداقل مربعات معمولی استفاده ...
بیشتر
به منظور بررسی ارتباط 11 صفت وزن زنده، طول بدن حیوان، محیط دور بدن، قد حیوان، عرض وسط دنبه، عرض پایین دنبه، عرض بالای دنبه، طول دنبه، طول شکاف دنبه، عمق دنبه و محیط دور دنبه با صفت وزن دنبه از اطلاعات 731 راس گوسفندان لری بختیاری و با هدف از بین بردن مشکل هم‌راستایی چندگانه، از روش‌های تحلیل مولفه‌های اصلی و حداقل مربعات معمولی استفاده گردید. وجود هم‌راستایی چندگانه با استفاده از عامل تورم واریانس (بیشتر از 5 یا 10) در بعضی از متغیرهای مستقل شناسایی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که مشکل هم‌راستایی چندگانه موجود در اطلاعات مربوط به ارتباط بین وزن دنبه گوسفند لری بختیاری با 11 متغیر مستقل مربوط به این صفت با استفاده از روش تابعیت مولفه‌های اصلی قابل حل میباشد. همچنین از کل این 11 متغیر صفات طول شکاف دنبه، عمق دنبه و محیط دور دنبه به ترتیب بالاترین ضریب را در برآورد وزن دنبه و به همین ترتیب صفات محیط دور بدن و طول دنبه به ترتیب کمترین ضریب را در برآورد وزن دنبه به خود اختصاص دادند.
محمود وطن خواه؛ مهراب فرجی
دوره 42، شماره 4 ، اسفند 1390، ، صفحه 285-296
چکیده
در این مطالعه به منظور بررسی عملکرد صفات تولیدی، تولیدمثلی و اقتصادی گاوداری‌های سنتی کوچک از رکوردگیری تعداد 495 واحد گاوداری کوچک در 52 روستای شهرستان‌های مختلف استان چهار محال و بختیاری شامل 1321 راس گاو مولد و 2811 راس کل گله طی زمستان 1388 تا تابستان 1389 استفاده شد. نحوه جمع‌آوری داده‌ها به صورت پرسشنامه‌ای و استفاده از اطلاعات یک سال ...
بیشتر
در این مطالعه به منظور بررسی عملکرد صفات تولیدی، تولیدمثلی و اقتصادی گاوداری‌های سنتی کوچک از رکوردگیری تعداد 495 واحد گاوداری کوچک در 52 روستای شهرستان‌های مختلف استان چهار محال و بختیاری شامل 1321 راس گاو مولد و 2811 راس کل گله طی زمستان 1388 تا تابستان 1389 استفاده شد. نحوه جمع‌آوری داده‌ها به صورت پرسشنامه‌ای و استفاده از اطلاعات یک سال گذشته گاودار، رکوردهای یاداشت شده، رکوردگیری مستقیم و مصاحبه با گاودار بود. واحدهای گاوداری مورد مطالعه شامل تعداد 441 واحد کوچک (09/89%) و 54 واحد متوسط (91/10%) با ترکیب ژنوتیپی 11 واحد بومی (22/2%)، 327 واحد آمیخته (06/66%) و 157 واحد اصیل (72/31%) بودند. متوسط کل شیر تولیدی و فروخته شده هر واحد به ترتیب 56/30 و 21/22 کیلوگرم (معادل 75/62% کل شیر تولیدی) و تولید شیر روزانه هر راس گاو 30/13 کیلوگرم بود. میانگین کل عملکرد صفات تولیدمثلی به صورت 07/30 ماه برای سن در اولین گوساله‌زائی، 77/15 ماه برای فاصله گوساله‌زائی، 96/335 روز برای طول دوره شیردهی و 99/6% برای تلفات گوساله‌ها تا سن یک سالگی بودند. میانگین خوراک مصرفی روزانه هر راس گاو 85/15 کیلوگرم با نسبت کنسانتره 69/25 درصد برآورد شد. میانگین کل هزینه خوراک روزانه و درآمد حاصل از فروش شیر به ترتیب 35786 و 45765 ریال و نسبت هزینه خوراک به درآمد شیر و نسبت قیمت شیر به هزینه هر واحد خوراک نیز به ترتیب 76/75% و 159% به دست آمد. متوسط تعداد کل گاو در هر واحد 86/5 راس شامل، 21/2 گاو شیرده، 67/2 گاو بالغ و مابقی گوساله‌های نر و ماده بودند. همچنین نسبت گاو شیرده به کل گاوها و کل گله نیز به ترتیب 83/84% و 66/42% برآورد شد. برای اغلب صفات مورد بررسی تنوع قابل ملاحظه‌ای بین فصول، شهرستان و نژادهای مختلف مشاهده شد.
محمود وطن خواه؛ محمد علی طالبی؛ محسن باقری
دوره 41، شماره 3 ، آذر 1389، ، صفحه 193-201
چکیده
در این مطالعه پارامترهای تولیدی، تولیدمثلی، مدیریتی و اقتصادی حاصل از رکوردگیری تعداد 5 گله با 720 رأس بز بومی در طول یک چرخه تولید سالانه در سیستم‌های عشایری، روستائی و مزرعهای جهت تعیین ضرایب اقتصادی صفات مورد استفاده قرار گرفت. ضرایب اقتصادی صفات با استفاده از سه گرایش حداکثر سود، درآمد به هزینه و حداقل هزینه برآورد گردید. در گرایش ...
بیشتر
در این مطالعه پارامترهای تولیدی، تولیدمثلی، مدیریتی و اقتصادی حاصل از رکوردگیری تعداد 5 گله با 720 رأس بز بومی در طول یک چرخه تولید سالانه در سیستم‌های عشایری، روستائی و مزرعهای جهت تعیین ضرایب اقتصادی صفات مورد استفاده قرار گرفت. ضرایب اقتصادی صفات با استفاده از سه گرایش حداکثر سود، درآمد به هزینه و حداقل هزینه برآورد گردید. در گرایش حداکثر سود ضرایب اقتصادی نسبی صفات در سیستم عشایری به صورت 29/15 برای زنده‌مانی بز، 60/5 برای میزان آبستنی، 92/4 برای فراوانی بزغالهزائی، 37/2 برای دوقلو زائی، 34/3 برای زنده‌مانی بزغاله تا شیرگیری، 74/2 برای زنده‌مانی بزغاله تا یک سالگی، 00/1 برای وزن بزغاله در حین فروش، 45/5- برای وزن بز و 37/13 برای شیر تولیدی بودند. در سیستم روستایی این ضرایب به ترتیب 30/8، 52/4، 16/4، 21/1، 55/1، 38/1، 00/1، 42/6-، 96/4 و در سیستم مزرعهای به ترتیب 73/1، 13/1، 73/0، 37/0، 53/0، 50/0، 00/1، 77/0- و 16/1 برآورد شدند. ضرایب اقتصادی مطلق با بهبود بازده اقتصادی از سیستم عشایری به مزرعهای افزایش ولی ضرایب اقتصادی نسبی کاهش نشان دادند. ضرایب اقتصادی حاصل شده از هر سه روش اگرچه از نظر مقدار عددی متفاوت بودند، ولی از حیث اهمیت صفات، تقریباً دارای نتیجه یکسانی بودند.
