اثر فرآوری حرارتی بر ترکیب شیمیایی، بخش‌های پروتئینی و گوارش‌پذیری بستر جوجه‌های گوشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج

4 دانشجوی دکتری دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

به منظور سالم‌سازی و بهینه‌سازی استفاده از بستر جوجه گوشتی در تغذیه نشخوار‏کنندگان، اثر فراوری حرارتی در دو کارگاه فراوری سبزوار و سمنان بر ترکیب شیمیایی، بخش‌های پروتئینی CNCPS و گوارش‌پذیری با روش تلی و تری مورد بررسی قرار گرفت. میانگین مقادیر ماده خشک، پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی منهای همی‏سلولز، خاکستر، کلسیم، فسفر، منیزیم، پتاسیم، سدیم، آهن، منگنز، مس و روی در نمونه‏های خام کارگاه سبزوار به‌ترتیب برابر 5/83 درصد از وزن تازه، 4/26، 3/41، 2/14، 6/18، 85/1، 97/0، 8/0، 0/1، 065/0 درصد ماده خشک، 75/910، 73/332، 14/58 و 4/384 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. مقادیر مذکور در نمونه‌های فراوری‌شده به‌ترتیب برابر 9/92 درصد از وزن تازه، 5/25، 2/46، 4/14، 6/18، 74/1، 95/0، 72/0، 94/0، 062/0 درصد وزن خشک، 3/1029، 25/304، 74/54 و 75/379 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک گردید. در کارگاه سمنان، میانگین ارقام مذکور در نمونه‌های خام برابر 2/73 درصد از وزن تازه، 8/28، 2/42، 0/16، 2/17، 92/1، 13/1، 61/0، 1/1، 036/0 درصد وزن خشک، 6/1328، 0/374، 69/52 و 0/345 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک، و پس از فراوری به‌ترتیب برابر 3/82 درصد از وزن تازه، 3/28، 1/49، 5/18، 8/17، 86/1، 94/0، 60/0، 87/0، 035/0 درصد وزن خشک، 2/1598، 67/338، 15/51 و 6/302 میلی‌گرم در کیلوگرم ماده خشک بود. بخش‏های پروتئینی A، B1، B2، B3 و C نمونه‏های خام کارگاه سبزوار به‌ترتیب برابر 8/51، 5/18، 1/17، 13/7 و 01/5 درصد پروتئین خام، و در کارگاه سمنان 3/50، 1/11، 6/24، 51/9 و 4/5 درصد پروتئین خام بود. طی فراوری در هر دو کارگاه مقادیر A و B1 کاهش، اما بخش‏های B2، B3 و C افزایش یافت. گوارش‌پذیری آزمایشگاهی ماده خشک و ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم در نمونه‏های خام کارگاه سبزوار به‌ترتیب برابر 799 و 798 گرم در کیلوگرم و 63/9 مگاژول درکیلوگرم ماده خشک، و در کارگاه سمنان 780 و 791 گرم در کیلوگرم و 70/9 مگاژول درکیلوگرم ماده خشک بود. فراوری حرارتی در دو کارگاه اثر معنی‌داری بر ضرایب گوارش‌پذیری و انرژی قابل متابولیسم بستر نداشت (05/0P>)، به‌جز مقدار گوارش‌پذیری ماده خشک در کارگاه سبزوار (1/78 درصد در نمونه فراوری‌شده با حرارت)که به صورت معنی‌داری کاهش یافته بود. فراوری با روش پرس‌کردن در کارگاه سبزوار موجب کاهش معنی‌دار گوارش‌پذیری ماده خشک و ماده آلی (به‌ترتیب 771 و 773 گرم در کیلوگرم) و انرژی قابل متابولیسم (31/9 مگاژول درکیلوگرم ماده خشک) شد (05/0P<). کاربرد فرایند حرارتی غیر مستقیم بستر جوجه گوشتی، هرچند غلظت CP، منیزیم و مس را اندکی کاهش داده است، اما با سالم‌سازی بستر از پاتوژن‌ها، می‏تواند منجر به تولید یک مکمل پروتئینی غنی از پروتئین خام (حدود 5/25 درصد)، مواد معدنی مناسب و سطح انرژی قابل متابولیسم نسبتاً مطلوب برای تغذیه نشخوارکنندگان شود و از سوی مشکلات زیست‌محیطی را کاهش دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Heat Processing on Chemical Composition, Protein Fractions and Digestibility of Broiler litter

نویسندگان [English]

  • Mehdi BADIEE BAGHSIAH 1
  • Yousef ROUZBAHAN 2
  • Hasan FAZAELI 3
  • Javad REZAEI 4
1 Graduate Student, Animal Science Department, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modarres
2 Faculty Member, Animal Science Department, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
3 Academic Staff, Animal Science Research Institute, Karaj, Iran
4 Postgraduate Student, Animal Science Department, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modarres University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Effect of heat processing on the nutritive value of broiler litter, as a potential ruminant feedstuff,
was studied in two pilot plans, processing through an assessment of chemical composition, protein
fractionation according to CNCPS as wells digestibility making use of Tilley and Terry method. In a
manufactory located in the city of Sabzevar. The average values of Dry Matter (DM), Crude Protein
(CP), Neutral Detergent Fiber (NDFom), Acid detergent fiber (ADFom), ash, Ca, P, Mg, K, Na, Fe,
Mn, Cu and Zn in the unprocessed broiler litter constituted 83.5% of the fresh matter, 26.4, 41.3, 14.2,
18.6, 1.85, 0.97, 0.8, 1.0, 0.065 % of DM, 910.75, 332.73, 58.14 and 384.4 mg/kg of DM,
respectively. These values for the processed litter, respectively, amounted to 92.9 % of fresh weight,
25.5, 46.2, 14.4, 18.6, 1.74, 0.95, 0.72, 0.94, 0.062 % of DM, 1029.3, 304.25, 54.74 and 379.75 mg/kg
of DM. As for the Semnan manufactory, the average values for the unprocessed litter were,
respectively,73.2 % of fresh weight, 28.8, 16.0, 17.2, 1.92, 1.13, 0.61, 1.1, 0.036 % of DM, 1328.6,
374.0, 52.69 and 345.0 mg/kg of DM. Fllowing the processing operations the mentioned values
changed to 82.3 % of fresh weight, 28.3, 49.1, 18.5, 17.8, 1.86, 0.94, 0.60, 0.87, 0.035 % of DM,
1598.2, 338.67, 51.15 and 302.6 mg/kg of DM, respectively. Protein fractions A, B1, B2, B3 and C in
the unprocessed litter at Sabzevar manufactory were, respectively 51.8, 18.5, 17.1, 7.13 and 5.01 % of
CP. The values for Semnan manufactory were recorded as 50.3, 11.1, 24.6, 9.51 and 5.4 % of CP,
respectively. After heat processing, accomplished and fot both manufactories, fractions A and B1 were
reduced, wtereas B2, B3 and C increased (P<0.05). The in vitro DM Digestibility (DMD), Organic
Matter Digestibility (OMD) and ME contents for the unprocessed litter, respectively, were 799, 798
g/kg and 9.63 MJ/kg DM for Sabzevar manufactory, and 780, 791 g/kg and 9.70 MJ/kg DM for
Semnan,s. Heating process had no significant effect on digestibility and ME (P>0.05), except for
DMD at Sabzevar manufactory, which had singificantly decreased. The Pressing method of processing
reduced (P<0.05) DMD, OMD (771 and 773 g/kg) and ME (9.31 MJ/kg of DM) as compared with
unprocessed litter. Overall, although application of indirect heat processing of broiler litter somehow
reduced CP, Mg and Cu contents, but by removal of the pathogenic organisms it can lead ot the
production of a protein supplement, enriched in mineral,s as a ruminant feedstuff and which can help
reduc the environmental pollution.

کلیدواژه‌ها [English]

  • broiler litter
  • heat processing
  • nutritive value
  • In vitro digestibility