ارزش غذایی پنج گونه گیاهان شورپسند در منطقه سیستان

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه زابل

2 استاد یار گروه علوم دامی دانشگاه زابل

3 دانشیار پژوهشی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، کرج

چکیده

از پنج گونه از گیاهان شورپسند غالب در منطقه سیستان شامل علف شور (Salsola griffithii) ، سلمه تره(Chenopodium album) ، بونی (Aeluropus logopoidies) ، دم روباهی (Alopecurus textillis) و ازمک (Cardaria draba) در اواخر مرحله رویشی نمونه برداری شد. نمونه ها در شرایط سایه خشک و سپس آسیاب شدند و ترکیبات شمیایی آن ها شامل: ماده خشک، ماده آلی، خاکستر، پروتئین خام، چربی خام، دیواره سلولی و دیواره سلولی منهای همی سلولز در آزمایشگاه اندازه گیری شد. تجزیه پذیری ماده خشک به روش in situ ، گوارش پذیری ماده آلی (OMD) و انرژی قابل متابولیسم (ME) به روش تولیدگاز برآورد گردید. نتایج نشان داد که در بین گونه های مورد مطالعه از نظر ترکیبات شیمیایی اختلافات معنی دار وجود داشت (05/0>p). میزان پروتئین خام بین 93/5 تا 73/14 درصد ، دیواره سلولی بین 30/34 تا 82/66 درصد و دیواره سلولی منهای همی سلولز بین 64/13 تا 46/41 درصد در ماده خشک متغیر بود. میزان خاکستر در علف شور بسیار بالا (87/46 درصد) و در گونه های دیگر بین 63/12 تا 18/16 درصد متغیر بود. میزان گوارش پذیری ماده آلی بین 13/66 تا 24/76 درصد بود که بیشترین آن مربوط به گونه علف شور و کمترین آن مربوط به گونه ازمک بود در حالی که میزان ماده آلی قابل گوارش در ماده خشک در علف شور (به دلیل خاکستر زیاد) کمترین حد (51/40درصد) و انرژی قابل متابولیسم آن نیزنسبت به گونه های دیگر پایین تر (95/6 در مقابل 47/9 تا 37/10 مگا ژول در کیلو گرم) بود (05/0p<). از نظر فراسنجه های تجزیه پذیری و تجزیه پذیری موثر نیز تفاوت معنی داری بین گونه ها مشاهده شد (05/0p<).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Nutritive Value of Five Halophytes Determined in Sistan Area

نویسندگان [English]

  • zahra hoseini nejad 1
  • mostafa yoosefollahi 2
  • hasan fazayeli 3
1
2
3
چکیده [English]

Five species of dominant halophyte plants including: Salsola griffithii, Chenopodium album, Aeluropus logopoidies, Alopecurus textillis and Cardaria draba were sampled from Sistan region at their late vegetative stage. The collected samples were dried at room temperature and ground, and their chemical components including: dry matter, organic matter, ash, crude protein, crude fat, as well as cell wall and no hemicellulose containing cell wall evaluated in the laboratory. Dry matter digestibility (by in situ nylon bag technique) and organic matter digestibility as well as metabolisable energy (through in vitro gas production method) were determined. Results revealed that among the species studied, there were significant differences (p<0.05) in terms of chemical composition. Crude protein, cell wall and no hemicellulose containing cell wall ranged from 5.93 to 14.73, NDF from 34.30 to 66.82 while ADF from 13.64 to 41.46 % ( DM basis) respectively. The ash content was recorded the highest (46.87%) for Salsola griffithii but ranged from 12.63 to 16.18% as regards the other species. OM digestibility ranged from 66.13 to 76.24%. It was significantly the highest in Salsola griffithii while the lowest in Cadaria draba. The organic matter digestability rate in dry matter in salt grass (due to the high ash content), was the lowest (40.51%), and metabolisable energy also significantly (p<0.05) lower than in the other species (6.95 vs 9.47 to 10.37 Mj/ kg). Regarding the degradability parameters and effective degradability there were also significant differences observed among species (p<0.05).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dry matter degradability
  • Gas production
  • Halophytes
  • Sistan