معادل واحد دامی و نیاز روزانه گوسفند نژاد بلوچی چراکننده در مراتع قشلاقی جنوب استان کرمان (حوزه آبریز هلیل‌رود)

نویسندگان

1 استاد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

2 دانشجوی سابق کارشناسی ارشد پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

4 دانشیار پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

اطلاع از نیاز روزانه دام به منظور محاسبه ظرفیت چرا، ضروری است. بنابراین تعیین وزن رده‌های مختلف دام چراکننده در مرتع و ضریب تبدیل آنها نسبت به واحد دامی کشور ضروری می‌باشد. در این تحقیق به منظور تعیین وزن رده‌های مختلف گوسفند نژاد بلوچی چراکننده در مراتع قشلاقی جنوب استان کرمان، 5 گله که دارای دام غالب از نژاد مورد نظر بودند، انتخاب شدند. در هر گله 70 رأس دام شامل؛ 15رأس میش سه ساله، 15رأس میش چهار ساله، 5 رأس قوچ سه ساله، 5 رأس قوچ چهار ساله، 15 رأس بره سه ماهه و 15رأس بره شش ماهه به صورت تصادفی انتخاب و برای توزین علامت گذاری شدند. عمل توزین در سه مرحله شامل ابتدا و انتهای فصل چرا در مراتع قشلاقی و پس چر مزارع و باغات (خارج از مرتع) انجام شد. میانگین وزن میش‌های بالغ (سه و چهار ساله) به عنوان وزن گوسفند نژاد بلوچی مد نظر قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله؛ وزن گوسفند نژاد بلوچی، 53/0±41 کیلوگرم و وزن قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه نژاد مورد نظر به ترتیب برابر؛ 78/1±18/89، 38/0±15/20 و 39/0±65/38 کیلوگرم تعیین شد. معادل واحد دامی میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه نژاد مورد نظر نسبت به واحد دامی کشور، به ترتیب برابر؛ 86/0، 54/1، 51/0 و 82/0 محاسبه گردید. نیاز روزانه میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد بلوچی بر حسب انرژی متابولیسمی، بر اساس معادله پیشنهادی ماف (MAFF، 1984) در حالت نگهداری و در شرایط چرا در مرتع و با مد نظر قرار دادن خصوصیات فیزیکی مراتع مورد مطالعه، فواصل آبشخور، تراکم گیاهان و اعمال ضریب افزایشی30 درصد، به ترتیب؛ 19/8، 66/14، 31/6 و 15/10 مگاژول محاسبه گردید. مقدار علوفه لازم برای تأمین نیاز روزانه میش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد بلوچی با توجه به کیفیت علوفه مراتع مورد مطالعه در مرحله رشد رویشی به ترتیب برابر؛ 1/1، 2، 8/0 و 4/1 و در مرحله رشد کامل (گلدهی) برابر؛ 2/1، 2/2، 9/0 و 5/1 کیلوگرم علوفه خشک برآورد گردید. این امر بیانگر این است که زمان چرا بر نیاز روزانه دام موثر است و لازم است نیاز روزانه واحد دامی بر مبنای کیفیت علوفه مشخص شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Animal Unit Equivalent (AUE) and Daily Forage Need of Baloochi Sheep while Grazing on Lowland Rangelands in Kerman Province

نویسندگان [English]

  • Hosein Arzani 1
  • Saeed Barkhori 2
  • Javad Moetamedi 3
  • Hosein Azarnivand 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Information on animal daily forage needs is essential for an estimation of rangeland grazing capacity. Accordingly, weight and Animal Unit Equivalent (AUE) for each individual class of animal should be determined. Live weights of Baloochi sheep as based on average live weights of 3 and 4 year old ewes were determined. Five herds of Baloochi breed sheep were selected for the task. In each herd, 15 heads of three year old ewes, 15 four year old ones, 5 heads of three year old rams, 5 four year old ones, 15 heads of three and 15 six month old lambs selected. They were weighted three times namely: once at the beginning of the experiment, once at the end of the grazing season on lowland rangelands, and the third time after being grazed on crop residue of either fields or orchards. Weights of Baloochi sheep (i.e. three and four year old ewes), ram, three and six month old lambs were 41±0.53, 89.18±1.78, 20.15±0.38 and 38.65±0.39 Kg. Accordingly, Animal Unit Equivalent figures (AUE) for ram, ewe, three and six month old lambs were 0.86, 1.54, 0.51 and 0.82 respectively. According to MAFF equation,1984; daily metabolism energy requirement for ewe, ram, three and six month old lambs of Baloochi sheep for maintenance and by considering the standings of rangelands as well as distances from watering points and plant density were obtained as 8.19, 14.66, 6.31 and 10.15 Mj (after being multiplied by 1.3). Dry matter requirement for ewe, ram, three and six month old lambs of Baloochi sheep as based on the forage quality at the vegetative stage was calculated as 1.1, 2, 0.8 and 1.4 Kg and based upon forage quality at flowering stage it was1.2, 2.2, 0.9 and 1.5 Kg. This indicates that the time of grazing affects the on daily forage needs and it is necessary to determine the animal requirement as based on forage quality.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Animal unit equivalent (AUE)
  • Baloochi sheep breed
  • Dail requirement
  • Kerman province
  • Metabolism energy
  • Rangelands