شهرام شعبانی؛ مرتضی مهری؛ فاطمه شیرمحمد؛ محسن شرفی
چکیده
با به‌کارگیری 36 قطعه خروس اجداد هوبارد در سن 45 هفتگی، آزمایشی با هدف بررسی اثر ویتامین E و لسیتین سویا در خوراک، بر برخی فراسنجههای کیفی و کمی اسپرم طراحی شد. آزمایش در طی 60 روز و با چیدمان فاکتوریل (2×2) در قالب طرح کاملا تصادفی با دو سطح لسیتین (صفر و یک درصد در هر کیلوگرم خوراک) و دو سطح ویتامین E (صفر و 300 میلیگرم در کیلوگرم خوراک) ...
بیشتر
با به‌کارگیری 36 قطعه خروس اجداد هوبارد در سن 45 هفتگی، آزمایشی با هدف بررسی اثر ویتامین E و لسیتین سویا در خوراک، بر برخی فراسنجههای کیفی و کمی اسپرم طراحی شد. آزمایش در طی 60 روز و با چیدمان فاکتوریل (2×2) در قالب طرح کاملا تصادفی با دو سطح لسیتین (صفر و یک درصد در هر کیلوگرم خوراک) و دو سطح ویتامین E (صفر و 300 میلیگرم در کیلوگرم خوراک) انجام گرفت. اسپرم‌گیری در روزهای صفر، 20، 40 و 60 آزمایش انجام شد. نتایج نشان داد بالاترین غلظت و بیشترین جنبایی کل در اسپرم خروسهایی مشاهده شد که جیره حاوی ویتامین E + لسیتین سویا دریافت کرده بودند (05/0P<). حجم اسپرم و صفات وابسته به جنبایی نیز تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. همچنین با اینکه تیمارهای آزمایشی اثری بر درصد مورفولوژی غیرنرمال، و درصد اسپرم با DNA آسیبدیده نداشت، اما یکپارچگی غشای پلاسمایی، و زندهمانی اسپرم تحت تأثیر تیمار حاوی لسیتین سویا + ویتامین E افزایش معنیداری یافت. کمترین میزان مالوندیآلدئید در منی خروسهایی یافت شد که همزمان لسیتین سویا و ویتامین E دریافت کرده بودند (05/0P<). بررسی اثر متقابل زمان× جیره در خصوص صفات جنبایی کل و پیشرونده، غلظت اسپرم، زندهمانی، یکپارچگی غشا و میزان مالوندیآلدئید نشان داد که این صفات در روزهای پایانی آزمایش، متأثر از تیمار حاوی ویتامین E + لسیتین سویا بهبود یافتند (05/0P<). بنظر میرسد به‌کارگیری همزمان ویتامین E و لسیتین سویا در جیره خروسهای مسن، منجر به بهبود وضعیت کیفی اسپرم شود.
